Sağlık Hizmeti Sunumunda Poliklinik Hizmetlerinin Hastaların Hekimini Seçmesine ve Değiştirmesine İmkan Verecek Şekilde Düzenlenmesi Hakkında Yönerge.doc
Hekim
Seçme Hakkı Nedir?
Hekim seçme hakkı; hasta ve hasta
yakınlarının, en temel hasta hakkı olan sağlık çalışanını seçmesi ve
değiştirmesi, teşhis ve tedavilerinde katılımcı rol oynamaları şeklinde ifade
etmek mümkündür.
Hekim seçme hakkı; ulusal ve uluslararası
metinlerde şu şekilde yer almaktadır:
‘Hasta, hekimini özgürce seçme hakkına
sahiptir.’(Lizbon Bildirgesi 1981),
‘Hastalar, sağlık sisteminin işleyişi ile
uyumlu olarak, hekimlerini veya diğer sağlık personelini ve sağlık kurumlarını
seçme ve değiştirme hakkına sahiptir.’ (Amsterdam Bildirgesi 28-30 Mart 1994 ),
‘Hasta özel veya devlet sektöründe olmasından
bağımsız olarak hekimini ve hastanesini veya sağlık hizmeti veren kurumları
özgürce seçme ve değiştirme hakkına sahiptir. Hasta herhangi bir aşamada diğer
bir hekimin görüşünü alma hakkına sahiptir.’ (Bali Bildirgesi Eylül 1995),
‘Yeterli bilgiye sahip her birey farklı
tedavi prosedürleri (yöntemleri) ve tedaviyi verecek kişiler arasında seçim
yapma hakkına sahiptir. Hasta, hangi teşhis ve tedavi yöntemin kullanılacağı ve
doktor, uzman veya hastane seçimi konularında karar verme hakkına sahiptir.
Sağlık hizmetleri, bu tedaviyi uygulayacak çeşitli merkezler (sağlık kurumları)
ve doktorlar ile alınan sonuçlar hakkında bilgi vererek bu hakkın
kullanılabileceğini temin etmelidirler. Bu hakkın kullanımını kısıtlayan tüm
engeller kaldırılmalıdır. Doktoruna güvenmeyen bir kişi başka bir doktor talep
edebilir(seçebilir).’ (Hasta Haklarına İlişkin Avrupa Statüsü (Ana Sözleşmesi)
Temel Dokümanı Roma, Kasım 2002),
‘Sağlık müesseselerinde tatbik olunan usul ve
kaideler mahfuz olmak üzere, hasta; tabibini ve diş tabibini serbestçe seçer.’
(1960, Tıbbi Deontoloji Tüzüğü 5 inci Madde).
‘Mevzuat ile belirlenmiş usullere uyulmak
şartı ile hastanın, kendisine sağlık hizmeti verecek olan personeli serbestçe
seçme, tedavisi ile ilgilenen tabibi değiştirme ve başka tabiplerin
konsültasyonunu istemek hakkı vardır.’(1998, Hasta Hakları Yönetmeliği 9 uncu
Madde),
‘Yataklı tedavi kurumlarında mevcut her
klinisyen uzmanın poliklinik hizmeti vermesine yönelik düzenleme yapılarak
hastaların hekim seçmesine imkân sağlanır.’(2005, Yataklı Tedavi İşletme
Yönetmeliği 8 inci Madde)
‘Her hastanın sağlık sistemine uygun olması
ve yetkili hekimin uygun görmesi halinde, kendisine sağlık hizmeti sunan kişi
ve kuruluşu değiştirme hakkı bulunmalıdır.’(Hasta Hakları ve Sorumlulukları
TS-12222-Nisan 1997)
'Hasta, mevzuatın belirlediği kurallara,
tıbbi uygulamanın özelliklerine ve kurumun koşullarına göre hekimini seçmekte
özgürdür.' (Hekimlik Meslek Etiği Yönetmeliği 22 inci Madde)
Bakanlığımız tarafından 17 Ekim 2007 tarih ve
9379 Sayılı Makam Oluruyla ‘Sağlık Hizmeti Sunumunda Poliklinik Hizmetlerinin
Hastaların Hekim Seçmesine ve Değiştirmesine İmkân Verecek Şekilde Düzenlenmesi
Hakkında Yönerge’ yayınlanmıştır. Dolayısıyla bu yönergenin 5. Maddesinde yer
alan bentlerin gerçekleştirilmesi hedeflenmiştir.
Madde 5- (1)
Poliklinik hizmetlerinin sunumunda;
a) Temel hasta haklarından olan, hastanın
kendisine sağlık hizmeti verecek olan hekimi seçme ve değiştirme hakkının
kullanılabilmesini sağlamak amacıyla, kurumlarda hastanın hekim seçmesine imkân
tanınması,
b) Her hekime bir poliklinik odası sağlanarak
poliklinik yapılan oda sayılarının artırılması suretiyle belirli saatlerde
yaşanan yığılmaların önlenmesi ve hasta bekleme sürelerinin azaltılması,
c) Hastaların sağlık hizmet sunumunda en iyi
işbirliği yapabileceği ve iletişim kurabileceği hekimi seçmesinin sağlanması,
ç) Hastaların sağlık kurumuna her gelişinde,
istedikleri takdirde aynı hekime muayene olabilmesinin sağlanması,
d) Hastanın isteği doğrultusunda, sağlık
kurumuna ilk kabulünden itibaren aynı hekimin kontrolü altında olmasının
sağlanması,
e) Hastanın yataklı tedavi kurumundaki
tedavisinin herhangi bir aşamasında hekimini değiştirme hakkının sağlanması,
f) Sağlık hizmeti sunumunda, sağlık
kurumlarındaki hekim seçme uygulamalarının standartlaşmasının ve uygulamada
birliğin sağlanması,
g) Hekim seçme ve değiştirme hakkı kapsamında
hastaya talebi halinde kendisine sağlık hizmeti veren veya verecek olan
hekimlerin kimlikleri, görev ve unvanları hakkında bilgi verilmesi,
ğ) Yapılacak tüm düzenlemelerde hasta
yararının gözetilmesi ile hastalara gerekli danışmanlık hizmetleri verilerek
bilgilendirilmeleri ve personel-hasta iletişimini kolaylaştıracak uygulamalar
yapılması esastır.
Hastanemizde
bu kapsamda hastaların hekimlerini seçebilmeleri amacı ile Doktor Hekim Çalışma
Takvimi de düzenlenmektedir.